Công thức tính các chỉ số

Tính ngày lãng phí của heo (NDG – Non-Productive Days)

Ngày lãng phí trong chăn nuôi heo là khoảng thời gian heo không mang lại giá trị sản xuất. Đây là chỉ số quan trọng trong việc đánh giá hiệu quả kinh tế của trang trại.

---

Ví dụ thực tế

Giả sử chúng ta có một trang trại với 100 con heo nái. Tôi sẽ trình bày cách tính ngày lãng phí:

Dữ liệu đầu vào:

• Tổng số heo nái: 100 con
• Thời gian theo dõi: 1 năm (365 ngày)
• Thời gian mang thai trung bình: 114 ngày
• Thời gian cho con bú: 28 ngày
• Thời gian cai sữa đến phối giống lại (WEI): 7 ngày (mục tiêu lý tưởng)

Tính toán:

1. Vòng đời sản xuất lý tưởng:
   • Thời gian mang thai + Thời gian cho con bú + WEI
   • = 114 + 28 + 7 = 149 ngày
   • Các sự kiện sảy ra ngày lãng phí được tính từ ngày phối cuối cùng đến ngày xảy ra sự kiện
2. Các trường hợp xảy ra trong thực tế gây ngày lãng phí:
   • Heo nái A: Thời gian từ cai sữa đến phối giống thành công: 15 ngày (thay vì 7 ngày) => Ngày lãng phí = 15 ngày
   • Heo nái B: Phối giống không thành công (lốc), phải phối lại sau 21 ngày: 21 ngày lãng phí
   • Heo nái C: Sảy thai phải phối lại: Tính toàn bộ thời gian từ lúc phối đến lúc phát hiện sảy thai
   • Heo nái D: Phát hiện không thai mất 44 ngày
   • Heo nái E: Bị chết trong quá trình mang thai: ví dụ 36 ngày
   • Heo nái F: Bị ốm và điều trị dẫn đến bán loại trong quá trình mang thai: mất 50 ngày ( Từ ngày phối- ngày loại )
3. Tổng hợp cho toàn trang trại:
   • Tổng số ngày lãng phí = Tổng ngày lãng phí của tất cả heo nái
   • Ngày lãng phí trung bình = Tổng số ngày lãng phí / Tổng số heo nái

Ví dụ cụ thể với 5 con heo:

Tổng số ngày lãng phí của 6 con heo: = 196 ngày Ngày lãng phí trung bình: 196 ÷ 6 = 32,7 ngày/heo

Ứng dụng:

• Một trang trại có 100 heo nái với ngày lãng phí trung bình 32,7 ngày/heo/năm
• Tổng ngày lãng phí: 100 × 32,7 = 3267 ngày/năm
• Nếu chu kỳ sản xuất lý tưởng là 149 ngày, mỗi năm mỗi heo có thể sinh 365 ÷ 149 = 2,45 lứa
• Với 1.600 ngày lãng phí, trang trại mất: 1,600 ÷ 149 = 21.9 lứa heo/năm
• Nếu mỗi lứa trung bình 12 heo con, trang trại mất cơ hội sản xuất: 21,9 × 12 = 263 (khoảng 263 heo con)
• Nếu giá thành sản xuất mỗi heo con/1 lứa là 1 triệu/con thì lãng phí mất: 263 x 1.000.000 = 263.000.000 đ

Giải pháp giảm ngày lãng phí

1. Quản lý dinh dưỡng và sức khỏe heo nái
2. Cải thiện kỹ thuật phối giống
3. Theo dõi sát sao quá trình mang thai
4. Cải thiện môi trường chăn nuôi
5. Đào tạo nhân viên quản lý

Việc giảm ngày lãng phí sẽ trực tiếp cải thiện hiệu quả kinh tế của trang trại chăn nuôi heo.